مقوا نوعی نماد های اقتصادی و همه کاره است که به سادگی توسط سایر مواد بسته بندی قابل جایگزین نیست. یک امتیاز بارز آن، هزینه پایین آماده سازی آن در مقایسه با سایر مواد بسته بندی از قبیل پلاستیک است. طراحی کارآمد بسته بندی مقوایی به شناخت خواص کاغذ و محصول و همچنین به مهارت و هنرمندی در اینجا ایجاد بسته بندی بستگی دارد. بسته بندی مقوایی را می توان به انواع زیر طبقه بندی کرد:
جعبه های تا خور
جعبه های تا خور بزرگ ترین و مهم ترین گروه از بسته بندی های مقوایی هستند. این جعبه ها را به شکل تخت و یا به اشکال چسب کاری شده که می توان آن ها را جهت حمل و نقل به شکل تخت در آورد، تولید می‌کنند. آن ها را می توان به روش های مقرون به صرفه با استفاده از ماشین آلات تولید سریع، تولید کرد. اغلب طرح جعبه های تاخور را می توان در خانواده طرح تیوبی یا طرح تخت (سینی مانند) طبقه بندی کرد.
در این دو خانواده از جعبه ها، انواع بسیار تخصصی فراوانی وجود دارد. ظرف های با سطح فوقانی برآمده (gable-top) اساسا یک جعبه تیوبی هستند که کاربردهای زیادی، به ویژه در بسته بندی فرآوری های لبنی و آبمیوه ها، پیدا کرده است. مقوا هایی که به میزان زیاد آهار زنی شده اند و مقوا های دارای پوشش پلی اتیلن در مرحله پر کردن محصول، به شکل نهایی درآمده و به روش های حرارتی درزبندی می شوند. جعبه های Combibloc و تتراپک از نظر ظاهری به هم شبیه هستند و هر دو از لایه های متراکم کاغذ/ فویل/ ترکیبات پلی (Poly) ساخته می شوند. کاربرد اصلی این جعبه ها در ساخت بسته بندی اسپتیک نوشیدنی هایی مثل آبمیوه است.
همه جعبه های تا خور ظرف های جعبه ای شکل نیستند. سبدها یا ظرف های مخصوص حمل نوشیدنی ها چنان طراحی می شوند که تعداد ۴ یا ۶ بطری را در خود جای دهند. به دلیل وزن محتویات این ظرف ها و امکان قرارگیری آن ها در مقابل رطوبت، معمولا این ظرف ها را از مقوای کرافت دارای پوشش روسی می سازند.
جعبه های ایستاده
جعبه‌های ایستاده جعبه‌های صلبی هستند که به‌صورت سرهم شده و آماده برای پر کردن عرضه می‌شوند. ازآنجایی‌که این جعبه‌ها از قبل سر هم شده‌اند، هنگام خالی بودن نیز فضای نگهداری یکسانی نسبت به زمان بر بودن اشغال می‌کنند. صلب بودن این جعبه‌ها تصویر شکیلی بر محصول عرضه شده ایجاد می‌کند. علاوه بر این، خاصیت فوق، این جعبه‌ها را برای کاربردهایی که در آن‌ها ظرف به‌عنوان واحد نگهداری نیز عمل می‌کند، مطلوب می‌سازد.
جعبه های تخت سینه شکل جعبه های مقاوم در برابر مایعات
مقوا را می توان به شکل سینه های گرد یا چهارگوش همراه با درز بندی های انتهایی کاغذ شکل داد. این شکل جعبه ها را هنگامی که از مقوای مخصوص مواد خوراکی ساخته شده باشد، برای نگهداری موادی از قبیل بستنی و خوراکی های منجمد به کار می برند. ورق های تختی که گوشه های آن پشت بندی شده است را می توان طوری تا زد که به شکل سینی های مناسب بسته بندی خوراکی های منجمد و یا سایر محصولات خوراکی درآید. در بیشتر کاربرد های مورد نظر برای خوراکی های مرطوب، مقوا را با پلی اتیلن یا موم پوشش دهی می کنند. سینی های مقوایی که می توان آن ها را بر روی اجاق گذاشت، با یک پلاستیک مقاوم در برابر دمای اجاق مثل پلی اتیلن ترفتالات پوشش دهی یا لایه بندی می شوند.
انتخاب مقوای مناسب
مهم ترین عوامل دخیل در انتخاب مقوا عبارت اند از نیازمندی های ساختاری و ضرورت های چاپی و تزئینی. ملاحظات ساختاری، شامل مشخصات استحکام فیزیکی مورد نیاز برای نگهداری محصول در حین حمل و نقل و عرضه است. مقاومت در برابر پارگی، سفتی، استحکام کششی، استحکام در جهت Z (جهت عمود بر محورهای CD و MD)، جهت گیری، قابلیت چسب کاری و سایر مشخصات مقوا نیز اهمیت خاص خود را دارند.
محصولات مرطوب یا محصولاتی که در محیط های مرطوب قرار خواهند گرفت مثل محیط نگهداری در فریزر نیازمند مقوا هایی هستند که آهار سخت خورده، موم اندود شده و یا به روش های دیگر برای این کاربرد خاص آماده باش شده باشند.
محصولات چرب نیازمند مقوا های مقاوم در برابر چربی هستند. در مواردی که حداکثر استحکام در برابر پارگی و گسست مورد نیاز است از کاغذ کرافت استفاده می شود.
قابلیت ماشین کاری مقوا نقش مهمی در سرعت برداشتن جعبه باز کردن آن و جای گذاری آن در ماشین جعبه سازی دارد. ضرایب اصطکاک و پیوستگی خواص فیزیکی عوامل تعیین کننده قابلیت ماشین کاری مقوا هستند. مقواهای گران قیمت سولفات سفید شده (SBS) گاهی اوقات نسبت به مقوای Chip لایه برداری شده مناسب تر هستند. زیرا به دلیل خواص پیوستگی بیشتر مقواهای SBS هنگام کار با ماشین های دارای سرعت‌بالا، با مشکلات کمتری از خود بروز می دهد.
کاغذهای زیادی برای فرآیندهای خواست چاپ طراحی می شوند و باید مناسب بود کاغذ برای یک روش چاپ مورد نظر به‌دقت بررسی شود. شرایط و یکنواختی مکانیکی بر قابلیت فرآیند پذیری کاغذ در ماشین تأثیرگذار است. چاپ و تزئین در وهله اول به مشخصات سطح نهایی از جمله رنگ، درخشندگی، ماتی، صافی، صیقلی بودن، تمیزی، شکل پذیری، پذیرش مرکب و پایداری ابعادی کاغذ بستگی دارد.
کاغذ با کیفیت های بسیار متفاوت ساخته می شود و برای هر کاربرد باید عوامل فوق را بررسی کرد. هیچ دو ماشین کاغذ سازی کاغذهای یکسانی را تولید نمی کنند حتی اگر نام آن ها یکسان باشد. خواص کلیدی مورد نیاز برای یک کاربرد را باید از پیش تعیین کرد و آن ها را در مورد مقواهای تولید شده توسط تولید کنندگان مختلف باهم مقایسه کرد. جدول زیر شاخص های در دسترسی را برای انتخاب کالیپر(Caliper) مقوا بر اساس وزن محصول به دست می دهد.
