درجه بندی کاغذ چاپی

کاغذ چاپی انواع و اقسام گوناگونی دارد و هر کاغذی را نمی‌ توان برای هر نوع چاپگر مورد استفاده قرار داد. چه بسا کاغذی برای هدف خاصی کاملا مناسب باشد، اما اصلا به درد کار دیگری نخورد.

هر کاغذ بر حسب چهار نوع معیار درجه‌ بندی می‌ شود :

۱- درخشندگی: درخشندگی به میزان سفیدی یا انعکاس کاغذ گفته می‌ شود. کاغذهای تجاری ارزان‌ قیمت دارای درخشندگی کمی هستند و این بدین‌ معناست که بین کاغذ و مرکب/تونر تضاد (کنتراست) کمی وجود دارد. به عبارت دیگر، نقاط سفید آن‌ چنان سفید به نظر نمی‌ آیند و نقاط سیاه نیز از میزان تیرگی کافی برخوردار نیستند.

درخشندگی کاغذ با مقیاسی با شماره ۱ تا ۱۰۰ سنجیده می‌شود. ۸۰ پایین‌ ترین میزان تجاری و ۱۰۰ بالاترین میزان است. البته قابل ذکر است که همه تولیدکنندگان کاغذ از یک مقیاس ایزو (ISO) استفاده نمی‌ کنند؛ لذا گرچه ممکن است که درجه درخشندگی کاغذ یک سازنده با دیگری قابل مقایسه نباشد، اما قاعده کلی این است که هرچه این شماره بالاتر باشد، کاغذ درخشان‌ تر (بهتر) است. درخشندگی متوسط برای کاغذ فتوکپی ۹۲ است، ولی این میزان برای کاغذ اعلاء ممکن است ۹۶ یا ۹۷ باشد.

۲- کدری : کدری به میزانی گفته می‌ شود که نور از میان کاغذ عبور می‌ کند. اکثر کاغذها از میزان شفافی و ماتی خاصی برخوردارند؛ به‌گونه‌ای که اگر آن‌ ها را در مقابل نور قرار دهید، می‌ توانید طرف دیگر آن را ببینید. برخی از کاغذهای ارزان‌ قیمت دارای میزان کدری بسیار پایینی هستند، به‌گونه‌ ای که حتی بدون در معرض نور قرار دادن، می‌توانید نوشته‌ های طرف دیگر را ببینید.

به همین‌ دلیل کاغذی که میزان کدری کمی دارد، برای چاپ دو رویه اصلا مناسب نیست. همانند معیار درخشندگی، قاعده کلی این است که هرچه درجه کاغذ بالاتر باشد (گران‌ تر باشد)، میزان کدری آن بالاتر است. برخلاف درخشندگی، برای کدری مقیاس اندازه‌گیری خاصی وجود ندارد ولی اکثر تولیدکنندگان با اصطلاحات پایین، متوسط و یا بالا میزان کدری کاغذهای خود را توصیف می‌ کنند.

۳- وزن : وزن به میزان سنگینی یا ضخامت کاغذ گفته می‌ شود. کاغذ ضخیم به‌گونه‌ ای است که بسیار باکیفیت و مهم جلوه می‌ دهد، در حالی‌که کاغذ نازک دارای میزان شفافی و ماتی بیشتری است و به‌گونه‌ای کم‌ارزش و ارزان جلوه می‌ کند و این حس را به ما القا می‌ کند که مطلب نوشته شده در آن کم‌ اهمیت است. این نوع کاغذ، قیمت ارزان‌ تری دارد و به مدت طولانی‌ تری می‌ توان آن‌را نگهداری کرد. میزان وزن کاغذ بر حسب پوند سنجیده می‌ شود.

۴- بافت : بافت – سطح و یا صافی کاغذ – به حالت ظاهری و صافی کاغذ گفته می‌ شود. بسته به عوامل گوناگون (همچون نحوه ساخت کاغذ، مواد بازیافتی به‌کار برده‌ شده/نشده در آن، روکش‌شدگی/نشدگی آن) کاغذ می‌ تواند نرم یا صاف، زبر یا دانه‌دانه و یا مات یا ابریشمی باشد.

بافت بر میزان و نحوه جذب مرکب یا تونر تأثیر می‌ گذارد. قاعده کلی امر این است کاغذهای صاف در چاپگرهای لیزری و جوهرافشان عملکرد بهتری دارند، اما کاغذهای بافت‌ دار برای نوشته‌ های دستی و یا موقعیت‌ های خاص همچون کارت‌ دعوت‌ های عروسی و یا تولدها مناسب‌ اند.