مهدی منظورالاجداد در کارگاه «کاغذشناسی در چاپ افست، سرمایه‌گذاری در ایجاد کارخانه‌های تولید خمیر کاغذ، آموزش عملی دانشجویان کاغذ و چاپ در شرکت‌ها و کشورهای صاحب این صنایع و ارتباط مستمر با سازندگان ماشین آلات تولید کاغذ و چاپ و بسته‌بندی را از ضرورت‌های این حوزه خواند.

کارگاه «کاغذشناسی در چاپ افست» عصر جمعه ۲۴ آذر ماه همزمان با سومین روز نمایشگاه بین‌المللی چاپ و بسته‌بندی با حضور مهدی منظورالاجداد، استاد دانشگاه برگزار شد. در این کارگاه فناوری‌های نوین در حوزه کاغذ بررسی شد.

منظورالاجداد در این نشست که با حضور جمعی از فعالان چاپ و بسته‌بندی همراه بود، گفت: عملیاتی که معیارهای سخت و دشواری را برای ماشین‌های پیوسته با سرعت بالا تحمیل می‌کند، گاهی توقف ماشین به‌دلیل پارگی کاغذ و برطرف کردن گرد وخاک است که باید به‌طورجدی به‌حداقل برسد، به همین دلیل محدوده وسیع و ترکیب‌هایی از ویژگی‌های کیفی، برای محصول نهایی مورد نیاز است.

وی با اشاره به اسامی مهمترین انواع کاغذها گفت: نوع نخست کاغذ و مقوای چاپ و تحریر است که گاهی انواع فرهنگی نامیده می‌شود و برای کاغذ روزنامه، مجله و انواع چاپ مکانیکی مشابه، انواع کاغذهای ظریف با درنظرگرفتن هدف مصارف نهایی آن‌ها برای کتاب‌ها، لوازم‌التحریر، کاغذ‌های رایانه‌ای، کپی‌سازی، کاغذهای‌ عکاسی، انواع کاغذهای سبک وزن برای پست هوایی کاربردهای خاص چاپ مثل کاغذ کتاب انجیل است.

منظورالاجداد درباره کاغذ ومقواهای بسته بندی نیز به عنوان دومین گروه کاغذها، توضیح داد: بیشترین درصد کاغذ و مقوای مصرفی یعنی حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد آن از نظر وزن، کاغذ و مقوای بسته بندی هستند که عمدتا برای تولید انواع کارتن و جعبه های مقوایی با هدف بسته بندی محصولات صنعتی، موادغذایی، آرایشی و بهداشتی هستند.

وی با اشاره به دیگر کاغذها گفت: کاغذهای بهداشتی نیز شامل انواع کاغذهای توالت و نظافتی، کاغذهای حوله، پوشک لوازم بیمارستانی یک‌بارمصرف و لیوان و ظروف میوه و گوشت و شانه تخم مرغ هستند که معمولا پنج تا ۱۰ درصد کل کاغذ و مقوای مصرفی را تشکیل می‌دهند.

منظورالاجداد یادآور شد: سایر کاغذ و مقواهایی که در سه رده بالا نمی‌گنجند نیز کاغذهای خاص نامیده می‌شوند‌ که ۲۰ درصد حجم کاغذهای تولیدی را شامل می شوند و شامل کاغذهای کادویی و بسته‌بندی، کاغذهای کیسه‌ای، کاغذهای روکش‌دار، کاغذ دیواری، کاغذ‌های فیلتر و اتیکت، کاغذ لاینر، مقوای جعبه، مقوای سولفات سفید محکم، مقوای بسته‌بندی مایعات، مقوای پلاستر و اغلب کاغذ و مقواهای صنعتی مثل انواع کاغذ برقی، کاغذهای سیگار، کاغذ‌های پایه تیمارهای متنوع سطحی نیز از این طبقه و رده به حساب می‌آیند.

وی در بخش دیگر سخنان خود به برخی از عیوب کاغذ گفت: تاول‌زدگی کاغذ، تیره رنگ شدن در سیلندر، لکه‌های ذغالی در کاغذ، چروک و تا خوردگی کاغذ، علامت نمد روی کاغذ، حلقه‌ای شدن ریل، خرده چوب نپخته، اتصال‌های دارای اشکال، رگه‌های تلسکوپی شکل، علامت ستاره مانند روی کاغذ و علامت مارپیچی روی کاغذ از جمله عیوبی است که ممکن است کاغذها پیدا کنند.

وی همچنین درباره مجموعه نوآوری و تحولات در ساخت و کیفیت کاغذ و مقوا توضیح داد: از جمله این نوآوری‌ها تغییر در ماده اولیه سلولزی است که شامل چوب های سریع الرشد اکالیپتوس و صنوبر، کربنات کلسیم و پلیمرها است، همچنین در حوزه مواد افزودنی شیمیایی استفاده ازکربنات کلسیم و رزین‌ها برای تولید کاغذهای قلیایی نیز دیگر تحولات این حوزه است.

به گفته منظورالاجداد، در زمینه ماشین کاغذ نیز می‌توان گفت که استفاده ازفورمرها برای بالابردن سرعت ماشین کاغذ تا ۲۴۰۰متر در دقیقه و عرض ماشین کاغذ تا ۱۱متر با ظرفیت تولید تا ۱۵۰۰ تن در روز را باید در این دسته قرار داد و در کنار آن سیستم‌های کنترل فرآیند و کیفیت مثل کنترل درخط، میزان و نوع مواد اولیه وارده به ماشین کاغذ، همراه با کنترل درخط تمام ویژگی‌های کیفی کاغذ تولیدی چون گراماژ، رطوبت، مقاومت‌های مکانیکی، درصدخاکستر، میزان همواری و براقیت را نیز می‌توان از این نوآوری‌ها معرفی کرد.

وی همچنین درباره ویژگی‌های چاپ دیجیتال، گفت: امکان چاپ در تیراژ پایین، سرعت و سهولت درچاپ به دلیل حذف مراحل پیش ازچاپ، امکان چاپ در ابعاد آزاد، امکان چاپ اطلاعات متغیر مانند شماره سریال و اسامی، هزینه مناسب با کیفیت بالا، تنوع سطوح چاپی، یک دست بودن کارهای چاپی با حداقل باطله و کاهش هزینه‌های انبارداری و هزینه‌های جنبی از جمله مزایای چاپ دیجیتال است.

منظورالاجداد در انتهای این کارگاه با اشاره به مهمترین گام‌های موثر برای توسعه صنایع کاغذ، چاپ و بسته‌بندی، گفت: در این میان، تهیه برنامه راهبردی ۲۰ ساله برای صنایع کاغذ و چاپ و بسته بندی، تربیت مدیران آینده‌نگر و دارای طرح‌های میان مدت و بلند مدت، تامین مواد اولیه صنایع خمیر و کاغذ با توسعه درختکاری درسطح کشور با استفاده از زمین‌های دولتی و بهره‌گیری هرچه بیشتر از تفاله نیشکر ارزان قیمت در تولید خمیر کاغذ از جمله این راهکارها است.

وی تاکید کرد: راه‌اندازی هرچه سریع‌تر کارخانجات خریداری شده خمیر و کاغذ، سرمایه‌گذاری در ایجاد کارخانه‌های تولید خمیر کاغذ، آموزش عملی دانشجویان کاغذ و چاپ در شرکت‌ها و کشورهای صاحب این صنایع و ارتباط مستمر با سازندگان ماشین آلات تولید کاغذ و چاپ و بسته‌بندی از طریق بازدیدهای متناوب و متقابل در کنار شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی تخصصی را نیز می‌توان در این فهرست قرار داد.